افزایش 20 درصدی یارانه دهک کم درآمد در قالب کوپن - وبلاگ فرافایلی

به گزارش وبلاگ فرافایلی، روز گذشته داود منظور، رییس سازمان برنامه و بودجه در توییتی در صفحه شخصی خود از آغاز اجرای فراگیر کالابرگ الکترونیک در روز های آینده برای سه دهک اول درآمدی خبر داد و گفت: افزایش 20 درصدی مبلغ یارانه در صورت استفاده از کالابرگ برای خرید 9 قلم کالای اساسی مشمول طرح کالابرگ الکترونیکی انجام خواهد شد و امکان استفاده از یارانه ماه بعد برای خرید کالا های مشمول طرح کالابرگ در هر ماه امکان پذیر خواهد بود.

به گزارش اعتماد، هادی کاشف، مجری طرح اجرای کالابرگ الکترونیکی نیز در این خصوص گفته است: هنوز افزایش 20 درصدی اعتبار کالابرگ برای سه دهک کم درآمد به ما ابلاغ نشده و فعلا رییس سازمان برنامه و بودجه این موضوع را از طریق فضای مجازی اعلام کرده است، اما تا به امروز 39 هزار فروشگاه معمولی و 6 فروشگاه زنجیره ای به طرح کالابرگ الکترونیکی پیوسته اند.

وحید شقاقی شهری، اقتصاددان و استاد دانشگاه در مورد افزایش 20 درصدی مبلغ یارانه کالابرگ بر این باور است که در 5 سال اخیر شرایط بی سابقه ای در اقتصاد کشور رخ داده که حداقل در 100 سال گذشته مشابه چنین شرایط تورمی اخیر را ندیده ایم. این در حالی است که معمولا دوره های تورمی در ایران بیش از 3 سال به طول انجامیده، اما در چند سال اخیر با تورم های بالا آن هم به صورت پی در پی روبرو بودیم و میانگین تورم 5 سال اخیر حدود 40 درصد بوده که دوبرابر میانگین تورم بلندمدت اقتصاد ایران است.

این کارشناس مالی گفت: در چنین شرایط تورمی قدرت خرید مردم به شدت افت می کند و حتی طبقه میانه جامعه ایرانی هم توان تامین کالا های ضروری خود را از دست داده است و دیگر نه تنها توان خرید یک مسکن شایسته و حداقل نیاز های سلامتی و آموزشی خود را ندارد حتی دیگر قادر به تامین کالری حداقلی خود و خانواده اش هم نیست.

مدام به طبقات پایین جامعه اضافه کرده می شود

شقاقی شهری گفت: نکته مهم این است که مدام به طبقات پایین جامعه هم اضافه کرده می شود و از این منظر طبیعتا وجود یک نظام کارآمد رفاهی به صورت پرداخت یارانه برای این قشر از جامعه از ضروریات است تا حداقل بتوان 3 تا 5 دهک جامعه را حفظ کرد و اجازه نداد این فقر معیشتی موجب شرایط وخیم تر برای این افراد شود.

این اقتصاددان شرح داد: در سال های اخیر نیز چندین بار بحث حمایت های رفاهی به صورت کالابرگ و نقدی مطرح شده است و تجربه اقتصاد ایران هم نشان داده که یارانه های نقدی رضایتمندی بیشتری نسبت به حمایت های کالایی ایجاد کرده البته الان تعیین نیست که دولت چه مسیری را برای نظام یارانه ای و رفاهی این 3 دهک در پیش گرفته و آیا قرار است از روش ترکیبی استفاده کند یا از روش کالابرگ یا به صورت حمایت های نقدی؟ زیرا هر کدام فرآیند ها و اثربخشی و روش مندی متفاوتی دارند.

شقاقی شهری افزود: امروز دهک های 3 تا 5 هم برای تامین معیشت شان در فشار هستند لذا حتما به چتر حمایتی دولت نیاز دارند، اما مساله مهم این است که اگر دولت نتواند شرایط تورمی را کنترل کند مدام به این دهک های فقیر جامعه اضافه کرده خواهد شد و امکان پرداخت یارانه سخت و سخت تر می شود.

او گفت: معمولا اولین مساله برای برقراری این گونه حمایت های رفاهی و یارانه ای این است که دولت ها تلاش دارند تا یک ثبات مالی ایجاد کنند و تورم را مهار کنند، زیرا تا زمانی که تورم مهار نشود همین اعداد به تدریج و به سرعت بی معنی می شوند مانند رقم 45 هزار و 500 تومانی که به دلیل شرایط تورمی 10 سال اخیر کاملا بی معنی شد و طبیعتا هرگونه پرداخت نقدی به دلیل شرایط تورمی بی معنی می شود و تنها راه حل این است که دولت برای کنترل این موضوع سبد رفاهی کالایی را مدنظر قرار بدهد تا بحث تورم و موضوع کاهش ارزش واقعی یارانه ها هم از بین برود.

هزینه سبد کالایی مدام برای دولت افزایش می یابد

شقاقی شهری با اشاره به هزینه های تامین این سبد کالایی برای دولت افزود: این هزینه ها برای دولت مدام افزایش می یابد و دولت مجبور است برای سال های آینده منابع بیشتری را برای این موضوع تخصیص دهد و اگر نتواند شرایط تورمی را مهار کند هم باید به تعداد دهک ها اضافه کند و هم به مبلغ ریالی تامین این سبد کالایی، پس از این منظر مهم ترین سیاست کنترل تورم است.

این کارشناس مالی در ادامه در مورد تامین منابع مالی سبد کالایی گفت: با توجه به اینکه دولت این روز ها با کسری بودجه بالایی روبه رو شده طبیعتا تامین این میزان منابع درآمدی هم کار سختی برای دولت است و اگر 3 دهک جامعه را حدود 10 میلیون نفر در نظر بگیریم طبیعتا این تعداد نیازمند منابع درآمدی بالایی هستند و اینکه دولت کسری بودجه بالایی هم دارد و این مساله جدی است که دولت چگونه می خواهد این موضوع را پوشش بدهد.

الزام بر کنترل تورم

شقاقی شهری شرح داد: با وجود آنکه رضایتمندی پرداخت یارانه نقدی بیشتر است، اما با توجه به شرایط تورمی به سرعت ارزش یارانه نقدی از بین می رود، لذا برای مردم در شرایط تورمی پرداخت یارانه کالایی بسیار مناسب تر است و بهتر آن است که دولت یک سبد کالایی را در نظر بگیرد و برای 3 دهک پایین جامعه این سبد کالایی را بپردازد البته باید پیامد های آن را هم در نظر بگیرد و به دلیل اینکه فقر در حال توسعه است، این موضوع می تواند موجب نارضایتی دهک های بالاتر هم بشود و به عنوان مثال دهک 4 و 5 هم در این شرایط تورمی که در تامین نیاز های اولیه شان با مشکل روبرو هستند احساس تبعیض می کنند و با این احساس نارضایتی ها هم بیشتر می شود.

او گفت: در شرایط کنونی کالابرگ الکترونیکی به مراتب از یارانه نقدی مناسب تر است، زیرا ارزش سبد کالایی در این شرایط تورمی برای مردم حفظ می شود، اما با توجه به کسری درآمدی دولت تامین منابع درآمدی برای دولت سخت می شود و اگر دولت نتواند تورم را مهار کند همه این بحث ها بی فایده است.