تولید پلیمرهای طبیعی با منشا گیاهی و حیوانی - وبلاگ فرافایلی

به گزارش وبلاگ فرافایلی، دکتر حامد دائمی عضو هیأت علمی پژوهشگاه رویان در مصاحبه با خبرنگاران اظهار کرد: ما در پژوهشگاه رویان تحقیقات خود را از 7 سال گذشته روی یک پروژه بزرگ در زمینه اصلاح ساختار پلیمرهای طبیعی برای کاربردهای زیست پزشکی آغاز کردیم.

وی گفت: این طرح مادر در رابطه با اصلاح پلیساکاریدها و پلیمرهای طبیعی مواد پروتئینی و غیر پروتئینی با منشأ انسانی، حیوانی و گیاهی است.

وی اضافه نمود: آلژینات یکی از این پلیمرهای طبیعی است و در ساخت محصولاتی همچون فراوری مواد قالبگیری دندانی، زخمپوش ها و … استفاده می شود.

وی گفت: آلژینات ماده ای است که در اثر حل شدن در آب یا محیطهای آبی، ویژگی غلظت دهندگی ایجاد می کند. برای همین، در صنایع غذایی به عنوان غلظت دهنده نیز استفاده می شود. کیتوسان نیز یک پلیمر طبیعی است که از سخت پوستانی مانند خرچنگ استخراج و فراوری می شود و در ساخت پانسمانهای نوین استفاده می شود.

وی با تاکید بر اینکه این طرح ها با رویکرد فناورانه انجام می شوند و عموماً با نوآوری هایی در سطح جهان نیز در حال مطالعه است، گفت: متأسفانه بیشتر این مواد پلیمری در کشور فراوری نمی شود و به صورت وارداتی خریداری می شود.

دائمی خاطر نشان کرد: از این رو، ما در تلاشیم هم بتوانیم این مواد را با خلوص بالا فراوری کنیم و هم در قالب طرح های تازه، کاربردهای تازهی از آنها را شناسایی و به جامعه علمی معرفی کنیم.

وی مطرح نمود: گرچه این پژوهش ها با مرحله تجاریسازی هنوز فاصله دارد، اما نگاه ما در بلندمدت، به سوی این هدف متمرکز بوده است.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه رویان اضافه نمود: اخیراً طی چند پژوهش مختلف نشان دادیم، آلژینات زمانی که با واکنش های شیمیایی ساده اصلاح شود، می تواند ویژگی های منحصربه فردی از خود نشان دهد. به عنوان مثال، آلژینات سولفات یکی از موادی است که در رابطه با آن پژوهش های فراوانی انجام داده ایم و به عنوان یکی از گروههای پیشرو در سطح جهانی نتایج جالبی هم به دست آورده ایم.

به گفته وی، آلژینات سولفات ماده ای است که می تواند شبیه به هپارین عمل کند و مانع انعقاد خون شود. در یکی از پژوهش های اخیرمان که در مجله معتبر Carbohydrate Polymers به چاپ رسید، از این ماده برای ساخت یک رگ مصنوعی با ویژگی ضدانعقادی استفاده کردیم. این ماده همچنین اثرات ضدالتهابی دارد و در پژوهشی دیگر با استفاده از همین ویژگی نشان دادیم، این ماده می تواند به عنوان یک بستر پلیمری مطلوب برای کنترل طولانی مدت قندخون موش های دیابتی استفاده شود.

وی گفت: در پژوهشی دیگر نشان دادیم، آلژینات سولفات می تواند برای ساخت ژلهایی با کاربرد درمان آسیب های عمیق غضروفی در مدل خرگوش استفاده شود. لازم به ذکر است، این طرح نیز مورد تقدیر قرار گرفت.

وی گفت: قرار است این بایوپلیمرها در فراوری رگ های مصنوعی که در حال حاضر از فراورده های نفتی بدست می ایند مورد استفاده قرار بگیرند.

محقق رویان اضافه نمود: نتایج اخیر این گروه نشان می دهد رگ مصنوعی ساخته شده زمانی که در بدن موش کار گذاشته شده است، بعد از گذشت 5 ماه مسئله ای به وجود نیاورده است و حیوان نیز زنده بوده است.

وی اضافه نمود: استفاده از کیتوسان به عنوان ماده اولیه و انجام برخی اصلاحات شیمیایی در ساختار آن نیز بخشی دیگر از پژوهش های اخیر ما در حوزه معرفی مواد پلیمری تازه بوده است. کیتوسان ماده ای ارزشمند است که برای ساخت زخمپوشها استفاده می شود، اما مشکل اصلی آن چسبندگی زیاد به سلول ها و محل زخم است. یک پانسمان مطلوب باید به آسانی از روی زخم برداشته شود تا محل زخم دوباره آسیب بیشتری نبیند، اما کیتوسان این ویژگی را ندارد.

دائمی اضافه نمود: پلیساکارید دیگری با منشأ باکتری نیز وجود دارد که می تواند با تغییر دما از حالت محلول به ژل تبدیل شود و در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. تا به امروز این محصول در کشور فراوری نشده است و فقط پژوهش هایی در رابطه با بهبود ویژگی های آن به انجام رسیده است.

دائمی مطرح نمود: از این ماده می توان برای ساخت سامانه های دارورسانی پیشرفته، ساخت هیدروژلهای پلیمری و همچنین به عنوان جوهر زیستی در چاپگرهای زیستی استفاده کرد.

وی با بیان اینکه هر یک از این مواد کیتوسانی و آلژیناتی که فراوری می شوند نیاز است که در فرایند کارآزمایی حیوانی و بالینی قرار بگیرند، گفت: این فرایند زمانبر است، با این وجود همین که دانش علمی فراوری این مواد را بدست آورده ایم یک گام جلوتر از کشورهایی هستیم که دانش فنی و نواوری در فراوریاتشان ندارند.

به گفته وی، در حال حاضر پلیمرها از نفت و فراوردهای نفتی به فراوری می رسند که این معایبی دارد؛ از این رو فراوری پلیمرهای طبیعی این معایب را می پوشاند.

محقق رویان اضافه نمود: جهان به این سمت حرکت می کند که پلیمرها را از باکتری و ترکیبات میکروارگانیسم بدست بیاورند زیرا علاوه بر تتازهپذیری بیشتر، به راحتی تخریب می شوند.