مارکوپولو در ژئوپارک طبس
به گزارش وبلاگ فرافایلی، خبرنگاران : ژئوپارک طبس به عنوان سومین ژئوپارک جهانی ایران رای مثبت شورای عالی ژئوپارک های جهانی یونسکو را دریافت و ثبت جهانی شد.
ژئوپارک ها امروزه از جایگاه ارزشمندی در حوزه دنیاگردی زمین شناختی برخوردار هستند و دنیاگردان و علاقه مندان همیشه در پی تنوع پدیده های طبیعی، تاریخی، فرهنگی و زمین شناسی ژئوپارک ها را مقصد سفرهای خود انتخاب می نمایند. وقتی گستره ای به عنوان ژئوپارک ثبت می شود باید منشور اخلاقی زمین دنیاگردی رعایت شده و در چهارچوب آن دنیاگرد از طبیعت و زیبایی های آن لذت ببرد.
ژئوپارک طبس کجاست؟
ژئوپارک طبس در شمال غربی استان خراسان جنوبی و در مسیر ارتباطی جنوب و غرب به شرق و شمال شرق ایران، در منطقه ای با اقلیم بیابانی همراه با آب و هوای گرم و خشک قرار گرفته است. این ژئوپارک 3 بخش مرکزی، دیهوک و دستگردان را در بر می گیرد. تنوع بالای پدیده های کم نظیر زمین شناسی موجب شده تا این منطقه در میان زمین شناسان به بهشت زمین شناسی ایران مشهور شود. در این ژئوپارک، سیر تحولات کره زمین از بیش از 540 میلیون سال پیش (پرکامبرین) تا حدود 100 میلیون سال پیش (اوایل کرتاسه) را بدون کمترین وقفه زمانی می توان مشاهده کرد، در حالی است که توالی های دوران اول زمین شناسی (پالئوزوئیک، 540 تا 250 میلیون سال پیش) آن در ایران و غرب آسیا بی نظیر است.
ژئوپارک طبس با مساحت 22 هزار و 771 کیلومتر مربع دارای ژئوسایت های متعدد است که مجذوب کنندهیت های زمین شناختی فرهنگی و طبیعی زیادی را در خود دارد و یکی از مراکز مورد توجه خاص زمین شناسان ایران و دنیا محسوب می شود.
دنیاگردان معروفی که از طبس گذشتند
طبس با پیشینه ای کهن، همانند نگینی در میان دشت کویر و بیابان لوت می درخشد و در گذشته از آن به عنوان دروازه خراسان یاد می شده است. دنیاگردان معروفی چون مارکوپولو، آلفونس گابریل و سون هدین از طبس و پیرامون آن تماشا نموده و نام آن را در سفر نامه های خود ان را ذکر نموده اند.
شهرستان طبس به لحاظ برخورداری از عوارض متعدد زمین شناختی با تلفیق چندین ژئوسایت از یک ژئوپارک برخوردار است که پتانسیلی بالقوه برای توسعه صنعت ژئوتوریسم و دنیاگردی است.
شاخص ترین جاذبه های ژئوپارک طبس
ژئوسایت زمین باستان شناسی، ژئوسایت زمین شناسی، ژئوسایت طبیعی و ژئوسایت فرهنگی و تاریخی زیرمجموعه ژئوپارک طبس شناسایی شده که در هر کدام جاذبه های دنیاگردی وجود دارد و باید ظرفیت های آن به دنیاگردان معرفی شود.
شاخص ترین جاذبه ژئوسایت فرهنگی ژئوپارک طبس
شاخص ترین جاذبه ژئوسایت فرهنگی وتاریخی آستان مقدس امامزاده حسین بن موسی الکاظم (ع)است که به عنوان یک مرکز فرهنگی، زیبایی های معنوی و بصری فراوانی هم دارد لذا مورد توجه دنیاگردان است.باغ گلشن نیز جزو ژئوسایت های فرهنگی و تاریخی بوده که قدمت باغ آن به دوران افشاریه برمی شود البته بنای آن در زلزله طبس نابود شده اما قسمتی از آن دوباره بازسازی شده است.
باغ گلشن همیشه مورد اقبال دنیاگردان بود تا ضمن قدم زدن در این مکان زیبا لحظات حضور خود را در قاب عکس به ثبت رسانند.جامعه محلی بخش هایی از بافت تاریخی اصفهک بازسازی نموده اند و با توجه به خدمات بوم گردی ها محلی مناسب برای دنیاگردی است.
ژئوسایت نایبند هم همیشه مورد توجه دنیاگردان بوده زیرا بافت تاریخی متفاوت از معماری سایر روستاها باعث شگفتی است و همنشینی نخل ها و درختان پرتقال در این روستا جاذبه دنیاگردی محسوب می شود.وقتی انسان بر فراز برجک قلعه تاریخی در روستای نایبند می ایستد به یک سمت، پهنه بی انتهای لوت شمالی را می بیند و از سمت دیگر آن هم مزارع نخل و پرتقال مجذوب کنندهیت فوق العاده و بی نظیری دارد.
چشمه آب گرم هم در بالادست روستای نایبند وجود دارد و جاذبه دنیاگردی زیبایی است.ژئوسایت فرهنگی و تاریخی کاروانسرای کلمرد باقیمانده از عهد عباسی نیز در 85 کیلومتری طبس در جاده قدیم طبس یزد واقع شده که خشت و گلی بوده و وقتی از درب آن وارد شویم انگار با ورود به آن از دروازه تاریخ عبور نموده ایم.ایوان، اسطبل، سکو و هشتی از جمله معماری زیبای این کاروانسرا وده که ثبت ملی نیز شده است.
روستای اصفهک در طبس یکی از منطقه ها تاریخی در استان خراسان جنوبی است که دارای بافتی از خشت و گل بوده و به عنوان یک مقصد دنیاگردی مجذوب کننده و تاریخی میزبان مسافران زیادی است. این روستا چشم اندازهای زیبایی را دارا می باشد و این تنها بخشی از جاذبه های به جا مانده از زلزله طبس در سال 1357 است.
طاق شاه عباسی از جاذبه زمین باستان شناسی
طاق باستانی شاه عباسی در انتهای چشمه مرتضی علی شهرستان طبس واقع شده و دنیاگردان بعد از پیمایش مسیر شگفت انگیز این چشمه به طاق شاه عباسی می رسند.ژئوسایت سد کریت به عنوان تاریخی ترین سد قوسی دنیا نیز برای دنیاگردان مجذوب کننده است.
خانه های گبر در کال جنی از دیگر ژئوسایت های زمین باستان شناسی در طبس است .کال جنی دره ای بسیار زیبایی است که دنیاگردان را به عمق 40 تا 100 متری زمین راهنمایی می نماید این دره 9 کیلومتر طول دارد.
قدیمی ترین سنگ های این دره با قدمت 63 تا 145 میلیون سال قبل در مسیر کال جنی و روستای ازمیغان اقامتگاه های بومگردی ایجاد شده که می توان برای اقامت دنیاگرد از آن استفاده کرد.پناهگاه حیات وحش نایبندان بزرگترین زیستگاه یوز آسیایی است و کل بز قوچ و میش هم در این پناهگاه دیده می شود که برای دنیاگردی با هدف عکاسی مجذوب کننده است.
نمایش مرجان های 200 میلیون ساله در موزه زمین شناسی طبس
موزه میراث زمین هم در عمارت سردر باغ گلشن طبس ایجاد شده و در آن انواع کانی ها، سنگ ها، فسیل ها و مواد معدنی به نمایش گذاشته شده است که جاذبه ای مهم در دنیاگردی طبس محسوب می شود.
با شناسایی سایت فسیلی تازه در ژئوپارک طبس و کشف مرجان ها و دوکفه ای هایی متعلق به 205 تا 220 میلیون سال قبل، تعدادی از آنها به موزه زمین شناسی طبس منتقل شده است.این فسیل ها در بازدید کارشناسان از سایت منطقه ها جنوبی ژئوپارک طبس اواخر بهمن ماه کشف شد که کم نظیر و ارزشمند است.
سایت فسیلی شامل انواع مرجان ها و دوکفه ای ها، متعلق به حدود 205 تا 220 میلیون سال قبل بوده و تنوع و توسعه لایه های فسیل دار در این سایت منحصر به فرد است.تعدادی از این فسیل ها برای مطالعه و بازدید عموم به موزه میراث زمین طبس منتقل شده است.
موزه میراث زمین طبس با داشتن 600 نمونه انواع سنگ ها، کانی ها و مواد معدنی، نظر بسیاری از علاقه مندان این حوزه را به خود جلب نموده و در این موزه می توان فسیلی به نام استروماتولیت را دید که 520 میلیون سال سن دارد و این فسیل در واقع جلبک هایی بوده که روی هم انباشته شده اند.
فسیل های گیاهی موزه هم قدمتی بیش از 210 میلیون سال دارند و این فسیل ها نشان می دهد که طبس در میلیون ها سال پیش جنگل های انبوه داشته و شرایط برای تشکیل زغال سنگ خوب بوده است.قدیمی ترین فسیل که در ژئوپارک طبس نگهداری می شود مربوط به 530 میلیون سال پیش بوده و از جاذبه های تماشای برای دنیاگردی در این منطقه است.
منبع: توریسم آنلاین